In de projecten waarin we werken renderen we nu optimaal. We kennen de stad inmiddels (Livingstone is ook helemaal niet zo groot) en we weten ook precies wat je waar het beste kunt kopen. Soms lukt het ons om de bodemprijzen te bedingen (de prijzen die de lokale bevolking betaalt) maar de gangbare “mzungu-prijzen” (prijzen die je met kans op succes aan de witte mensen kunt vragen) betalen we doorgaans ook niet. We pingelen overal over en komen dan ergens in het midden uit. Iedereen blij.

Ons tempo hebben we inmiddels wat aan de Zambianen en aan de omstandigheden aangepast. Ook dat afspraken nooit stipt worden nagekomen hebben we hier inmiddels geaccepteerd. Two o’clock “Zambian time” is dan uiterlijk half drie. Als iedereen die regel zo uitlegt is er ook niets aan de hand.

Zambia mag dan wel een vredelievend en een niet crimineel land zijn, op een ander gebied is het hier ook niet helemaal ongevaarlijk. Bij aankomst was ons nog verzekerd dat het allemaal reuze meevalt, maar inmiddels hebben we wel schorpioenen in de tas bij vrienden meegemaakt en is er gisteren bij ons huisje een gifslang van een meter gekilled door iemand van het personeel. Vanochtend hoorden we dat er op het project waar Karel werkt een baby is overleden na een slangenbeet. Lies inspecteert ’s avonds trouw het bed op ongewenste logees.

Projecten Karel

De breitrainingen zitten erop en de feestelijke uitreiking van de certificaten door de gouverneur heeft vrijdag 21 augustus plaatsgevonden. Wat een feest. De vrouwen waren er al twee uur voor de officiële uitreiking en zongen en dansten opgewonden. De gouverneur werd voorafgegaan door e nkele ambtenaren die ter plekken alles moesten voorbereiden. Die deden erg zenuwachtig, vooral nadat ze er drie kwartier na het afgesproken tijdstip, nog niet was. Ik heb ontdekt dat (ook) hier in Zambia hoge gezagsdragers hun status vooral ontlenen aan het laten wachten van anderen. Maar ze is gekomen en na het volkslied, het gebed en vier tenenkrommende speeches kregen de vrouwen het door hen felbegeerde diploma. Dat werd zingend en dansend en begeleid door een soort “indianenkreten” in ontvangst genomen. De wereld ziet er nu voor hen anders uit. Zo voelen ze het tenminste wel en inmiddels zijn de nieuwe breimachines gearriveerd en is er een productieschema opgesteld voor het maken van “schooltruien”. Er kan begonnen worden met het verdienen van geld voor de (klei)kinderen. “Schooltruien”, hoor ik je denken? Ja! Als het hier winter of lente is dan moeten de kinderen truien aan. Ze vinden het ook frisjes als het onder de 30 graden is.

Met de diploma uitreiking is het project in Ngwenya eigenlijk afgerond. Ik ga de komende week nog wel een paar keer kijken, maar mijn dagelijkse betrokkenheid is afgelopen. Tijd dus voor het zoeken naar wat nieuws. Dat was snel gevonden. Er lopen veel kinderen rond ons guesthouse met hun ziel onder de armen. Ze gaan ook niet naar school omdat hun ouders daarvoor geen geld hebben. In overleg met de programmacoördinator van Dream Livingstone hebben we in de tuin een schooltje opgezet. We hebben schriften en potloden gekocht en zijn aan de slag gegaan. Maandagochtend om 9 uur stonden er al 14 kinderen op de stoep in leeftijd variërend tussen 3 en 11 jaar. Na uitgezocht te hebben wat hun startniveau is zijn we met maatwerkprogramma’s aan de slag gegaan. Wat een enthousiasme. Dinsdag waren er 15 en woensdag en donderdag waren er al 16. We maken de sommen en taalrebussen zelf. Gelukkig worden we wel bijgestaan door een Zambiaanse juf die alles vertaald en ons achtergrondinformatie geeft over de kinderen. De kinderen ervaren school als een feest en dat geldt voor mij inmiddels ook. Vooral de “gymles”. Ze springen fanatieker dan de Massai en lijken onvermoeibaar. Prachtig. Met een boterham met pindakaas en een beker limonade eindigt de les. Voor de meesten is het het eerste wat ze die dag te eten kregen.

Project Lies

Ja, op mijn project gaat het prima; ik heb het er erg naar m’n zin. Het is precies het werk wat ik graag wilde gaan doen. Op dinsdags en donderdags komen de vrouwen met de baby’s uit de bush om ze in de kliniek te laten wegen. Zijn er dan kinderen met ondergewicht, dan komen ze door naar onze afdeling, ook de vrouwen die zwanger en H.I.V. besmet zijn en dat zijn er veel. Er worden dan verschillende soorten onderzoeken gedaan, gesprekken gevoerd, voorlichting gegeven en medicijnen meegegeven. Maar het leukste is wel de baby’s wegen en meten. Soms zitten ze aan m’n armen en zie je ze denken; die kleur is anders! Sommigen lachen en sommige baby’s beginnen te huilen. Ik werk bijna niet meer bij de apotheek, maar de afdeling van de zwangere vrouwen en baby’s is ook veel leuker. Vandaag heb ik de laatste 2 leesbrillen daar ook weg kunnen geven.

Vanmiddag zijn we bij Susiku geweest (van Karels breiproject) om de babykleertjes van Elleke alvast naar toe te brengen. Susiku kent de allerarmsten. Morgen brengen we alvast een deel van de kleertjes en wat shirts van Nico naar een heel arm gezin waarvan de vader blind is en dus bijna niet aan werk en inkomen kan komen. Susiku gaat nadenken over wie de armste gezinnen zijn met kleintjes, die het het hardste nodig hebben. Daar gaat ze dan pakketten met kleertjes voor klaarmaken. Het komt allemaal zeker goed terecht; daar zijn we helemaal van overtuigd.

Het afgelopen weekend zijn we naar Chobe Nationaal park geweest, net over de grens in Botswana. Het was er prachtig en we hebben enorm veel wilde dieren gezien. We hebben een boottocht gemaakt (nijlpaarden en krokodillen) en zijn er 3 keer met een jeep op uit geweest. (o.a. olifanten, leeuwen, giraffen, buffels en een luipaard). ‘s nachts gekampeerd in een tent IN het park!!!!!! Spannend hoor, al die dierengeluiden zo dichtbij, vooral al je ’s nachts naar de wc moet.

De tijd vliegt hier voorbij; nog maar 1 week.